Preferencje konsumentów: zdrowa żywność
Jak rozpoznać żywność niemodyfikowaną genetycznie? Czy możemy pozbyć się niepokoju o zdrowie i wybierać produkty bez GMO? Badania dotyczące akceptacji żywności modyfikowanej genetycznie przez opinię publiczną w Polsce pochodzą sprzed kilku lat. Brak jest materiałów źródłowych, które przedstawiałyby to zagadnienie w ujęciu bieżącym. Badania opinii publicznej oraz kampanie, w wyniku których uzyskiwano dane wskazywały, że 65% Polaków opowiadało się za wprowadzeniem zakazu upraw GMO (badania CBOS Polacy o bezpieczeństwie żywności i GMO, Warszawa 2013), a 56,8% Polaków mając wybór, wybrałoby produkt pochodzący od zwierząt karmionych paszą bez GMO (badanie Millward Brown, Polacy o GMO, 2013).
Świadomy wybór
Rozpoznawalność żywności bez GMO poprzez nowe oznakowanie umożliwi w sposób jednoznaczny określenie aktualnej postawy Polaków wobec żywności modyfikowanej genetycznie. Weryfikacją będzie popyt na produkty oznakowane w sposób określony przepisami, które weszły w życie z początkiem roku, tj. ustawy z dnia 13 czerwca 2019 r. o oznakowaniu produktów wytworzonych bez wykorzystania organizmów genetycznie zmodyfikowanych jako wolnych od tych organizmów (Dz. U. poz. 1401). Wprowadzenie regulacji prawnej podyktowane było utrzymującą się wciąż niepewnością i obawami, co do długofalowego wpływu genetycznych modyfikacji na zdrowie.
Nowe przepisy
Nowy znak – dobrowolnego systemu jakości daje konsumentom prawo wyboru przy zakupie produktów żywnościowych ze względu na informację, czy w danym produkcie występuje modyfikacja genetyczna i czy w procesie wytwarzania produktów były wykorzystywane GMO.
Ustawa wprowadza dobrowolny system znakowania produktów żywnościowych i paszowych jako wolnych od GMO. Zgodnie z przepisami ustawy możliwe do oznakowania jako wolne od GMO będą następujące produkty:
– żywność pochodzenia roślinnego, ale tylko taka, która ma odpowiedniki modyfikowane genetycznie dopuszczone do obrotu na rynku UE (kukurydza, rzepak, soja, burak cukrowy),
– żywność pochodzenia zwierzęcego uzyskana ze zwierząt lub od zwierząt karmionych paszami „bez GMO”,
– żywność wieloskładnikowa, która zawiera co najmniej 50% składników kwalifikujących się do oznakowania,
– pasze.
Ustawa szczegółowo określa wymagania wobec każdej z wymienionych grup produktów oraz formy ich oznakowania.
Nowy znak jakości produktu
Ustawa wprowadza identyczne w formie znaki graficzne zawierające oznaczenia słowne:
– „bez GMO” – w przypadku żywności pochodzenia roślinnego oraz pasz, ZDJECIE
– „wyprodukowane bez stosowania GMO” – w przypadku żywności pochodzenia zwierzęcego i żywności wieloskładnikowej, w której znajdą się składniki pochodzenia zwierzęcego. ZDJECIE
Dzięki jednolitej formie oznakowania konsument otrzymuje wyraźną informację umożliwiającą świadomy wybór produktu niezawierającego modyfikacji genetycznej w żywności pochodzenia roślinnego i w paszach oraz niestosowaniu modyfikacji genetycznej w procesie wytwarzania żywności pochodzenia zwierzęcego (przede wszystkim o braku stosowania pasz GMO w żywieniu zwierząt).
Inspekcje skontrolują produkty
Kontrole w przestrzeganiu prawidłowości ustanowionych przepisów będą realizowane przez Inspekcję Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych i Inspekcję Handlowej w zakresie kontroli żywności oraz Inspekcję Weterynaryjną – w zakresie kontroli pasz.