Gwarancja jakości: Integrowana Produkcja Roślin

Co oznacza znak jakości IP? To certyfikat żywności!

Integrowana produkcja roślin (IP) to system jakości żywności, który ma umocowanie w przepisach prawnych tj. ustawie z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin; jest gwarancją produktów o wysokich walorach jakościowych; umożliwia wykorzystanie wszystkich dostępnych metod oraz uwzględnienie czynnika ekonomicznego i ochrony środowiska.

Definicje integrowanej ochrony roślin

Według Organizacji d.s. Rolnictwa i Wyżywienia ONZ (FAO) integrowana ochrona to: ,,wykorzystanie wszystkich dostępnych metod i technik z zachowaniem ochrony środowiska w celu utrzymania populacji agrofaga na poziomie, który nie zagraża spowodowaniu nieakceptowanych ekonomicznie uszkodzeń lub strat”. Natomiast według Międzynarodowej Organizacji Biologicznego Zwalczania (IOBC) integrowana ochrona to: ,,zwalczanie agrofagów przy użyciu wszystkich dostępnych metod zgodnie z wymaganiami ekonomicznymi, ekologicznymi i toksykologicznymi, które dają pierwszeństwo naturalnym czynnikom ograniczającym i ekonomicznym progom zagrożenia”.

Legislacja krajowa

Zgodnie z określeniem zawartym w przepisach prawa, Integrowana Produkcja jest to prowadzenie produkcji roślin z zastosowaniem integrowanej ochrony roślin oraz wykorzystywanie w sposób zrównoważony postępu technicznego i biologicznego w uprawie, ochronie roślin i nawożeniu, zwracając przy tym szczególną uwagę na ochronę środowiska i zdrowie ludzi. Integrowana ochrona roślin polega na stosowaniu różnych metod ochrony, a więc: biologicznych, agrotechnicznych, fizycznych i chemicznych pozwalających utrzymać populację chorób, szkodników i chwastów poniżej progów ekonomicznej szkodliwości. Chemiczną ochronę roślin stosuje się w integrowanej produkcji tylko w uzasadnionych przypadkach, wyznaczanych progami ekonomicznej szkodliwości agrofaga. Ogranicza się ją do stosowania środków ochrony roślin bezpiecznych dla środowiska oraz zdrowia ludzi i zwierząt, a zwłaszcza dla organizmów pożytecznych.

Jakie korzyści znak jakości IP?

System integrowanej produkcji (IP) umożliwia uzyskanie płodów rolnych o najwyższych wartościach biologicznych i odżywczych oraz bezpiecznych dla zdrowia ludzi. Produkty roślinne poddawane są ścisłej kontroli pod kątem pozostałości środków ochrony roślin, nawozów oraz innych substancji niebezpiecznych dla zdrowia. Istotną kwestią w tej metodzie produkcji, jest zarówno bezpieczeństwo żywności jak również propagowanie ochrony środowiska.
Metoda IP uwzględnia cele ekologiczne takie jak ochronę krajobrazu rolniczego oraz różnorodności biologicznej, ponieważ podstawą systemu (IP) są prawidłowo dobrane elementy płodozmianu i agrotechniki, racjonalne nawożenie oparte na rzeczywistym zapotrzebowaniu roślin oraz stosowanie w uzasadnionych sytuacjach środków ochrony roślin jak najmniej zagrażających zdrowiu ludzi i zwierząt oraz środowisku naturalnemu.

Produkcja zgodna z wytycznymi

Przystąpienie do systemu IP zobowiązuje producenta do prowadzenia produkcji rolnej w oparciu o metodyki zatwierdzone do stosowania przez Głównego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Każda metodyka zawiera praktyczne informacje na temat sadzenia, pielęgnacji i zbioru danej uprawy. Metodyki produkcji są wytycznymi dotyczącymi szczegółowego prowadzenia uprawy i opracowane są oddzielnie dla każdego gatunku roślin objętego tym systemem produkcji, na przykład dla: gruszek, jabłek, malin, porzeczki czarnej i czerwonej, truskawek, wiśni, agrestu, borówki wysokiej, brzoskwiń i moreli, buraków ćwikłowych, cebuli, kalafiorów, kapusty głowiastej, kapusty pekińskiej, kukurydzy, marchwi, ogórka gruntowego, ogórków pod osłonami, papryki, pomidorów gruntowych, pomidorów pod osłonami, pszenicy ozimej i jarej, rzepaku, sałaty pod osłonami, szparagów, śliwek, ziemniaków.

Bezpieczeństwo i nadzór nad produkcją

Aby uzyskać znak Integrowanej Produkcji producent musi udowodnić, że dany produkt nie zawiera pozostałości środków ochrony roślin, metali ciężkich, azotanów i innych substancji szkodliwych. Certyfikat Integrowanej Produkcji jest dokumentem poświadczającym, że producent prowadził produkcję rolną pod urzędowym nadzorem Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa. To daje gwarancję jakości!

Od kiedy wdrożono IP w Polsce?

Ta metoda produkcji, choć mało promowana ma w Polsce długą tradycję stosowania. Wychodząc na przeciw rosnącym wymogom konsumentów, począwszy od roku 2004, w ustawie o ochronie roślin wprowadzono przepisy, które stwarzały możliwość uczestnictwa w dobrowolnym systemie IP. Nadzór nad systemem powierzono Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa. W Polsce, dzięki badaniom i działaniom praktycznym pracowników Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa, już na początku lat 90. wdrożono do praktyki sadowniczej Integrowaną Produkcję Jabłek, a następnie kolejnych upraw. Pierwsze w Polsce certyfikaty Integrowanej Produkcji otrzymali sadownicy z powiatów konińskiego, pilskiego i wolsztyńskiego.
Jako ciekawostkę, ale świadczącą jednocześnie o głębokiej wiedzy i prawidłowym spojrzeniu na ochronę roślin, można zacytować napisane przez dr J. Ruszkowskiego zalecenia zwalczania szkodników opublikowane w komunikacie Państwowej Szkoły Ogrodnictwa w Poznaniu w 1927 roku. ,,Zwalczanie ważniejszych chorób i szkodników roślin zwykle się wielokrotnie opłaca pod warunkiem, że ogrodnik:  wie, z jakim szkodnikiem lub chorobą zamierza walczyć,  czyni wszystko, co w danym wypadku należy w odpowiednim czasie i dokładnie, nie trzyma się rutyny, lecz znając zwyczaje swoich wrogów przystosowuje swoje czynności do nie dających się ująć w szablon czynników, wywierających wpływ w danym razie – jak właściwości danego klimatu, gleby, odmiany i stanu zdrowotności roślin, pogody, specyficznych warunków gospodarczych” itd. Można postawić pytanie: czy to nie pierwsze zalecenie integrowanej ochrony roślin?