Zdrowa żywność? Czyli jaka? Używane potocznie sformułowanie sugerować może, że zdrowa żywność to taka, która posiada szczególne walory jakości zdrowotnej.
Rzeczywiście, w słowniku języka polskiego PWN czytamy, że zdrowa żywność to żywność, do wytwarzania której używa się wyłącznie naturalnych substancji.
Mówiąc: zdrowa żywność myślimy np. o produktach typu „eko” lub „bio”, ale równocześnie, nasuwa się skojarzenie, że żywność może być niezdrowa! Zadajmy sobie zatem pytanie: czy możliwe jest aby żywność dopuszczona do obrotu handlowego mogła być szkodliwa, niezdrowa, złej jakości?
Jakość żywności
Zgodnie z ustawodawstwem polskim i unijnym każdy produkt spożywczy musi charakteryzować się odpowiednią jakością i być bezpieczny dla konsumenta. Dlatego aby żywność była bezpieczna, należy chronić ją przed zagrożeniami lub zanieczyszczeniami, które mogą pojawić się na każdym etapie produkcji, przechowywania, dystrybucji i przygotowania do spożycia. Istnieje szereg czynników wpływających na zdrowotność żywności. Wśród nich znajdują się przede wszystkim niezbędne składniki odżywcze oraz brak jakichkolwiek zagrożeń ze strony zanieczyszczeń chemicznych, zakażeń mikrobiologicznych, przekroczenia zawartości dopuszczalnych substancji dodatkowych lub napromieniowania żywności. Zgodnie z prawem, żywność oferowana do sprzedaży – poza spełnieniem wymagań dotyczących bezpieczeństwa zdrowotnego – musi mieć określoną jakość.
Znaki jakości
Jak wobec tego odróżnić i zdecydować o zakupie produktów, które rzeczywiście posiadają wyjątkową wartość? Które z nich to tzw. „zdrowa żywność”? Jakich oznaczeń poszukiwać i co gwarantuje wysoką jakość?
Napis „zdrowa żywność” to hasło marketingowe, takie oznaczenie może mieć każdy produkt, bo żadne przepisy tego nie regulują. Nawet w sklepach z tzw. zdrową żywnością można trafić na produkty, które z żywnością bio i eko nie mają wiele wspólnego. Przymiotniki, takie jak „lokalny”, „tradycyjny”, „regionalny”, „ekologiczny” używane powszechnie nie określają ściśle pojęć, które mają definiować wartość produktów. Szukajmy żywności, która wytwarzana jest przez wiarygodnych producentów a jakość zapewnia certyfikat, za którym stoją określone normy.
Przyjrzyjmy się bliżej „żywności gwarantowanej jakości” czyli produktom, które zostały wytworzone w systemach gwarantujących ich szczególne cechy (łącznie z procesem produkcyjnym) lub szczególną jakość, posiadającym stosowne certyfikaty oraz oznaczenia. Do produktów takich zalicza się m.in. produkty rolnictwa ekologicznego, wytworzone w systemie integrowanej produkcji roślin, produkty mięsne posiadające certyfikaty QAFP, PQS, QMP i inne. Czy znamy te znaki i wiemy co one oznaczają?